Chuyển đổi số quốc gia quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của một quốc gia về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số. Chuyển đổi số là một chủ trương lớn của Đảng và nhà nước, có ý nghĩa chiến lược, là xu thế tất yếu cần phải đạt được của quốc gia. Y tế là một lĩnh vực quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến an sinh xã hội và đảm bảo chất lượng sống của người dân. Do đó chuyển đổi số y tế không chỉ đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi số quốc gia mà còn đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho người bệnh, là nền tảng cho y tế phát triển theo kịp bước tiến chung của thế giới.
Ngày 6/1/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 06/QĐ-TTg, phê duyệt Đề án “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030” (Đề án 06). Với mục tiêu tổng quát ứng dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hệ thống định danh và xác thực điện tử trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia, sau hai năm thực hiện, Đề án 06 đã thu được những kết quả bước đầu tích cực, được người dân và các cơ quan doanh nghiệp đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao. Bộ Y tế cũng đã ban hành nhiều văn bản nhằm triển khai chuyển đổi số y tế như Quyết định số 2089/QĐ-BYT, ngày 09/5/2023 và Quyết định số 2089/QĐ-BYT, ngày 13/06/2023. Trong giai đoạn 2023-2025, Bộ Y tế đang và tiếp tục đẩy mạnh triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tiến tới không sử dụng bệnh án giấy; xây dựng hệ thống lưu trữ và chẩn đoán hình ảnh y khoa tiến tới không sử dụng phim nhựa; nộp viện phí không dùng tiền mặt, đăng ký khám chữa bệnh từ xa;… Tất cả dữ liệu sức khỏe người dân được hình thành trong các đợt khám, chữa bệnh sẽ được kết nối và chia sẻ với các kho dữ liệu hồ sơ sức khỏe theo quy định của pháp luật.
Trong quá trình thực hiện chuyển đổi số y tế, người dân chính là những người đầu tiên được thụ hưởng lợi ích. Đầu tiên là sự thuận tiện, dễ dàng và bình đẳng trong việc tiếp cận dịch vụ y tế. Người dân có thể dễ dàng đặt lịch khám và tư vấn trực tuyến với bác sĩ thông qua các ứng dụng hoặc trang web của bệnh viện. Việc này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại, giảm tình trạng đông đúc tại bệnh viện. Đồng thời các quy trình hành chính cũng được đơn giản, thuận tiện, không cần mang theo nhiều loại giấy tờ cồng kềnh. Hai là nâng cao đáng kể chất lượng dịch vụ khám chưa bệnh. Ứng dụng bigdata và trí tuệ nhân tạo AI trong các quy trình chẩn đoán và lựa chọn quyết định điều trị là một bước tiến lớn trong y tế giúp giảm tỷ lệ chẩn đoán sai hoặc bỏ sót ca bệnh. Hỗ trợ khám, chữa bệnh từ xa (telehealth), giúp đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật cho nhân viên y tế tại các vùng khó khăn, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn và chất lượng dịch vụ y tế, kéo gần khoảng cách về chất lượng y tế giữa các khu vực. Ba là giúp giảm chi phí cho quá trình sử dụng dịch vụ y tế, giảm chi phí đi lại, giảm khả năng lãng phí vào các dịch vụ không cần thiết hoặc phải làm xét nghiệm lặp lại nhiều lần. Bốn là nâng cao khả năng tự theo dõi và chăm sóc dự phòng chủ động bảo vệ sức khỏe của người dân. Các thông tin của cá nhân được lưu trữ và cập nhật thuận tiện, người dân dễ dàng theo dõi sức khỏe và dễ dàng tiếp cận với các khuyến cáo y tế đáng tin cậy.
Tuy nhiên, để hoàn thành các mục tiêu Đề án 06 đến năm 2025 nói chung và thực hiện chuyển đối số y tế nói riêng, phía trước chúng ta còn rất nhiều việc phải làm, nhiều khó khăn phải vượt qua. Xây dựng cơ sở vật chất và tổng hợp cơ sở dữ liệu là một khối lượng công việc lớn, cần làm đồng bộ, tốn nhiều thời gian và vật chất. Các nhân viên y tế cũng cần được đào tạo, không ngừng học tập thích ứng với điều kiện làm việc mới. Người dân cũng cần được tuyên truyền, hướng dẫn hiệu quả để làm quen và thụ hưởng được lợi ích từ các dịch vụ chăm sóc y tế hiện đại
Trong 6 tháng cuối năm 2024 và hướng đến năm 2025, bệnh viện Tâm thần Hà Nội đã đề ra, thực hiện và hoàn thiện nhiều hoạt động thiết thực: Thực hiện toàn bộ các chỉ định và theo dõi chuyên môn, kê đơn thuốc bằng phần mềm Viettel-His hướng đến hoàn thiện bệnh án điện tử; Số hóa lưu trữ các Danh mục kỹ thuật, phác đồ điều trị, quy trình chuyên môn kỹ thuật, các bảng kiểm, và các văn bản hành chính chuyên môn khác. Thực hiện đăng kí khám bằng Ki-ốt điện tử, và thanh toàn không dùng tiền mặt trong bệnh viện; Đồng thời các hoạt động quản lý nhân lực, thiết bị, các quy trình kiểm tra hành chính chuyên môn cũng đều dần được thực hiện bằng phần mềm. Đây là khối lượng công việc lớn, cần sự đoàn kết nhất trí và quyết tâm thực hiện cao độ. Ban giám đốc bệnh viện và Ban chỉ đạo đạo thực hiện Đề án xác định việc triển khai thực hiện Đề án 06 tiếp tục là nhiệm vụ trọng tâm, được tiến hành thường xuyên, liên tục, quyết tâm việc dễ làm trước, việc khó làm sau, từng bước thực hiện chuyển đổi số y tế, nâng cao chất lượng dịch vụ, mang lại lợi ích tối đa cho người dân và tạo nền tảng cho sự phát triển của bệnh viện.
Lưu Thị Thu Hà- Phòng KHTH
