BS Nguyễn Thùy Linh – Phòng KHTH
Nói chuyện có thể giúp bạn vượt qua những vấn đề cảm xúc hay căng thẳng tâm lý như thế nào?
Liệu pháp tâm lý là gì?
Còn được biết tới với các tên gọi tư vấn tâm lý, trị liệu tâm lý, tham vấn tâm lý, liệu pháp trò chuyện, liệu pháp tâm lý là phương pháp điều trị không-dùng-thuốc cho các vấn đề sức khỏe tâm thần, thực hiện bởi nhà chuyên môn được đào tạo về cách não bộ và tâm lý của bạn vận hành.
Liệu pháp tâm lý nhằm mục đích:
- Cho bạn một khoảng thời gian và không gian an toàn để nói chuyện với một người không phán xét bạn;
- Giúp bạn hiểu bản thân mình hơn;
- Giúp bạn giải quyết những vấn đề cảm xúc phức tạp hoặc tìm cách sống chung với chúng;
- Giúp bạn nhận ra những thói quen không có ích trong cách bản thân suy nghĩ hoặc hành động và tìm cách thay đổi chúng (khi bạn muốn).
Liệu pháp tâm lý có thể được thực hiện dưới hình thức cá nhân, gia đình hoặc nhóm; và nhà trị liệu có thể sử dụng nhiều kỹ thuật thuộc các trường phái lý thuyết tâm lý khác nhau để phù hợp với trường hợp của riêng bạn.
Liệu pháp tâm lý giúp ích khi nào?
- Trầm cảm, lo âu, rối loạn giấc ngủ.
- Các vấn đề sức khỏe tâm thần khác như rối loạn liên quan đến sử dụng rượu, ma túy, internet, đánh bạc bệnh lý, rối loạn nhân cách, rối loạn loạn thần, …
- Những cảm xúc khó khăn như đau buồn, tội lỗi, buồn rầu, bối rối, tức giận và lòng tự trọng thấp…
- Các sự kiện khó khăn trong cuộc sống:
- Mất người thân hoặc mất việc…
- Vấn đề trong các mối quan hệ tình cảm, gia đình…
- Sang chấn gần đây hoặc trong quá khứ.
- Các vấn đề sức khỏe thể chất kéo dài.
Liệu pháp tâm lý có dành cho bạn không? Nếu có, thì khi nào?
Để trị liệu tâm lý hiệu quả, điều duy nhất bạn cần chuẩn bị là sự sẵn sàng để chia sẻ về tâm lý của mình, bao gồm suy nghĩ, cảm xúc, cũng như các vấn đề trong cuộc sống ảnh hưởng tới bạn.
Một số người nghĩ rằng liệu pháp tâm lý quá phức tạp và nên cố gắng tự xoay sở cho đến khi mọi thứ trở nên thực sự tồi tệ. Nhưng điều này không đúng. Bạn có thể thử liệu pháp tâm lý ở bất cứ thời điểm nào. Trên thực tế, nhận được sự hỗ trợ từ nhà trị liệu khi bạn không gặp khủng hoảng có thể thực sự hữu ích – bạn có thể cảm thấy dễ dàng hơn để suy nghĩ về những gì đang diễn ra và tìm ra cách phương án giải quyết hiệu quả, phù hợp nhất.
Ai là người trị liệu cho bạn?
Nhà trị liệu của bạn có thể có chức danh nghề nghiệp khác nhau, ví dụ:
- Tham vấn viên (Counsellor)
- Nhà trị liệu (Therapist) (hoặc nhà tâm lý trị liệu – psychotherapist)
- Nhà tâm lý học (Psychologist) (hoặc nhà tâm lý học lâm sàng – clinical psychologist)
- Bác sĩ tâm thần (Psychiatrist)
Tất cả các chức danh này đều có nghĩa là người bạn gặp phải được đào tạo để thực hiện liệu pháp, mặc dù nền tảng giáo dục và trình độ đào tạo của họ có thể khác nhau. Điều quan trọng hơn cả là người thực hiện liệu pháp của bạn phải khiến bạn thấy thoải mái khi nói chuyện.
Tại Bệnh viện Tâm thần Hà Nội, liệu pháp tâm lý được thực hiện bởi các nhà tâm lý học lâm sàng và bác sĩ tâm thần trong giờ làm việc. Bạn có thể đăng ký trị liệu tại khoa Khám bệnh, khoa Nhi hoặc khi đang điều trị tại các khoa điều trị nội trú.