NGÀY THẾ GIỚI NHẬN THỨC VỀ TỰ KỶ 02/04

Bs. Nguyễn Mai Trang – Phòng Chỉ đạo tuyến

Ngày 02/04 hàng năm là ngày Liên hợp quốc chọn là Ngày thế giới nhận thức về tự kỉ, với mục đích kêu gọi cộng đồng tăng cường sự quan tâm và hiểu biết về hội chứng này. Cách tốt nhất để hưởng ứng ngày này chính là nhận biết các đặc điểm của người tự kỷ và làm tốt hơn nữa để tất cả chúng ta đều nâng cao hiểu biết, đồng thời thúc đẩy sự tham gia của những người xung quanh.

Rối loạn phổ tự kỷ là một rối loạn về mặt hành vi và giao tiếp, ảnh hưởng đến khả năng tương tác xã hội, đồng thời các hành vi hạn chế và thường lặp đi lặp lại. Thuật ngữ “tự kỷ” xuất hiện lần đầu tiên trong lịch sử vào năm 1911. Nhà tâm thần học Eugen Bleuer đã sử dụng thuật ngữ này để mô tả một nhóm các triệu chứng nhất định được coi là các triệu chứng giai đoạn đầu của bệnh tâm thần phân liệt, một trạng thái thoái lui xã hội cực độ.

Năm 2018 tại Mỹ cứ 59 trẻ em lại có 1 trẻ được chẩn đoán mắc rối loạn phổ tự kỉ. Vào năm 2016 cứ 145 trẻ em gái lại có 1 trẻ được chẩn đoán mắc rối loạn phổ tự kỷ (theo dữ liệu của CDC). 31% trẻ em khuyết tật trí tuệ do mắc rối loạn phổ tự kỉ. 2 – 18% khả năng cha mẹ sinh con thứ hai mắc chứng rối loạn phổ tự kỉ. 36 – 95% khả năng nếu một bé trong một cặp song sinh mắc chứng rối loạn phổ tự kỉ thì bé còn lại cũng sẽ bị ảnh hưởng. 1/2 trên tổng số trẻ em mắc chứng tự kỉ thường đi lang thang hoặc “chạy trốn” khỏi một môi trường an toàn nếu có điều gì đó thu hút sự chú ý của các bé. 28% trẻ em mắc chứng rối loạn phổ tự kỉ có hành vi tự làm hại bản thân. 2/3 trên tổng số trẻ em mắc chứng tự kỉ bị bắt nạt một cách nghiêm trọng.

Sau đó, vào năm 1943, bác sĩ tâm thần trẻ em Leo Kanner mô tả tự kỷ là một chứng rối loạn xã hội và cảm xúc trong bài báo “Rối loạn tự kỷ về mặt cảm xúc” của mình. Năm 1944, Hans Asperger đã xuất bản “Bài báo về Tâm thần học tự kỷ” trong đó ông mô tả tự kỷ là một rối loạn ở trẻ em có trí thông minh bình thường nhưng gặp khó khăn đối với các kỹ năng xã hội và giao tiếp. Sau quá trình khảo sát và nghiên cứu liên tục về chứng tự kỷ, Đại Hội đồng Liên hợp quốc đã ra Nghị quyết 62/139 ấn định ngày 02 tháng 04 hàng năm là Ngày Thế giới nhận thức về tự kỷ và được thông qua vào ngày 18/12/2008, nhằm khuyến khích các quốc gia thành viên hành động để nâng cao nhận thức về người mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ. Đồng thời thúc đẩy các nghiên cứu để tìm ra những phương pháp mới cải thiện sức khỏe và khả năng hòa nhập của họ.

Cuối cùng, vào năm 2013, khái niệm “phổ tự kỷ” được Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ đưa vào ấn bản thứ năm của cuốn “Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê các Chứng Rối loạn Tâm thần” sau khi kết hợp tất cả các phạm trù nhỏ và các tình trạng có liên quan đến tự kỷ thành một phạm trù thống nhất, bao gồm các đặc điểm khác nhau, mức độ nghiêm trọng và biểu hiện của các triệu chứng.

Mặc dù ngày nay, hầu hết mọi người đều được tiếp cận với thông tin, nhưng vẫn còn nhiều người không biết về chứng tự kỉ và những đặc điểm của người tự kỉ. Hãy ủng hộ cộng đồng người tự kỷ bằng cách chia sẻ các thông điệp  và truyền thông để nâng cao nhận thức về tự kỷ. Tự kỷ không có thuốc chữa trị, nhưng có những phương pháp điều trị.

Hiện nay, có rất nhiều cách để điều trị chứng rối loạn phổ tự kỉ, những phương pháp này chỉ có thể thành công khi người bệnh đã được chẩn đoán. Nhận thức được điều đó, chúng ta có thể hỗ trợ người khác liên hệ với các bác sĩ chuyên khoa và bắt đầu một phương pháp điều trị có thể giúp tăng cường sức khỏe của họ.